W tym roku mija 170 lat od ogłoszenia przez papieża Piusa IX dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. To jeden z bardzo ważnych, ale też słabo rozumianych dogmatów. Oto 5 faktów, które musisz znać, by lepiej zrozumieć świętość Maryi.
Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny. Wielka tajemnica
Niepokalane Poczęcie NMP ma rangę dogmatu. Dogmat jest obiektywną prawdę wiary ogłoszoną przez urząd nauczycielski Kościoła.
Do wiary w dogmaty zobowiązani są wszyscy wierzący. Dogmaty są też niezmienne. Kościół katolicki może je lepiej poznawać, ale nie może ich zmieniać ani odwoływać.
Co istotne: dogmaty nie wynikają z "widzimisię" papieża lub soboru, lecz opierają się na głębokiej, wielowiekowej refleksji Kościoła.
Dogmat o Niepokalanym Poczęciu Maryi pozostaje jednym z bardziej niezwykłych i intrygujących dogmatów. Co więcej: na jego temat krąży wiele przekłamań, dlatego poniżej podajemy pięć ważnych faktów na temat tego dogmatu.
Co oznacza Niepokalane Poczęcie?
W Kościele mówimy o powszechności grzechu pierworodnego, wszak jest to jedyny grzech, którym naznaczona jest ludzka natura od poczęcia. Gładzi go dopiero chrzest, ale - to ważne - sakrament ten nie likwiduje skutków grzechu pierwszych rodziców.
Niepokalane Poczęcie oznacza, że Maryja była wolna od zmazy grzechu pierworodnego, to znaczy od samego początku była "pełna łaski".
Dlaczego tak się stało?
Kościół katolicki naucza, że Maryja, która w planie Bożym miała stać się matką Chrystusa Zbawiciela, musiała być do tej roli szczególnie przygotowana. Nie mogła zatem "dziedziczyć" grzechu pierworodnego.
Potocznie powiedzielibyśmy zatem o swoistym "przywileju wszechmocnego Boga", którym Maryja została obdarzona, a właściwie wyróżniona jako pokorna i posłuszna Matka Syna Bożego. To przecież za Jej sprawą dokonało się wcielenie.
A zatem właśnie dlatego już w pierwszej chwili swego życia Maryja wolna była od wszelkiej zmazy grzechu pierworodnego.
Niepokalane Poczęcie NMP. Temat kontrowersyjny
Wspomnieliśmy, że dogmaty ogłaszane są nie według uznania papieża, ale w oparciu o głęboką refleksję Kościoła. Tak było też z dogmatem dotyczącym Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.
Sprawa nie od początku była prosta, a na przestrzeni wieków kwestię tego, czy Maryja była wolna od grzechu pierworodnego szeroko dyskutowano. Jasnym było, że jako Matka Zbawiciela rodzaju ludzkiego, Maryja z pewnością traktowana była przez Pana Boga wyjątkowo, a w związku z tym sam Bóg przygotowywał Ją do tej ważnej roli.
Mimo wszystko najwybitniejsi teolodzy spierali się o to, czy Maryja faktycznie została poczęta bez grzechu pierworodnego.
Niepokalane Poczęcie NMP kwestionował chociażby św. Tomasz z Akwinu, argumentując, że dogmat o Niepokalanym Poczęciu przeczyłby innym dogmatom: powszechności grzechu pierworodnego oraz powszechnego odkupienia wszystkich ludzi, a więc także Maryi.
Sprawę rozstrzygnął inny wybitny teolog Maryjny, Jan Duns Szkot, który argumentował, że zgładzenie grzechu pierworodnego dokonało się mocą odkupieńczego zwycięstwa Chrystusa. Tak też miało dokonać się "uchronienie Bożej Rodzicielki" przed powszechnym grzechem pierworodnym.
Kto ogłosił dogmat o Niepokalanym Poczęciu Maryi?
Niepokalane Poczęcie NMP zostało ogłoszone przez papieża Piusa IX bullą "Innefabilis Deus" 8 grudnia 1854 roku. Papież ogłosił co następuje:
"Najświętsza Maryja Panna od pierwszej chwili swego poczęcia - mocą szczególnej łaski i przywileju wszechmocnego Boga, mocą przewidzianych zasług Jezusa Chrystusa, Zbawiciela rodzaju ludzkiego - została zachowana nietknięta od wszelkiej zmazy grzechu pierworodnego, jest prawdą przez Boga objawioną".
Oczywiście odrzucenie tego dogmatu równałoby się grzechowi herezji. Jednak Kościół nie miał z jego przyjęciem żadnego problemu, bo w zasadzie powszechnie go uznawano jeszcze przed jego ogłoszeniem.
O tym, że wśród wiernych dominowało już wówczas przekonanie o tym, że Maryja była Niepokalanie Poczęta, niechaj świadczy to, że w XV w. papież Sykstus ogłosił święto Poczęcia Niepokalanej, które od XVI w. obchodzone było powszechnie w całym katolickim świecie.
O Niepokalanym Poczęciu Maryi mówił też Sobór trydencki, a zatem temat ten od pewnego czasu nie budził żadnych kontrowersji.
Maryja tego chciała?
Bibliści wskazują, że dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny ma swoje źródło w czasie Zwiastowania. Archanioł Gabriel mówił wówczas do Maryi, że jest Pełna Łaski, co oznacza dokładnie, iż jej natura nie jest skażona trucizną grzechu.
Ale przyznała to również sama Maryja w trakcie objawień w Lourdes, do których doszło cztery lat po ogłoszeniu dogmatu. Wówczas przedstawiła się Bernadetcie Soubirous: "Jestem Niepokalane Poczęcie".
Co oznacza dla nas dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny?
Łaski, którymi została obdarzona Matka Boża mogą stać się także naszym udziałem. Rzecz jasna my nie uniknęliśmy zmazy grzechu pierworodnego, ale został on zgładzony w trakcie Chrztu Świętego.
Matka Boża - Jej życie i łaski, którymi została obdarowana - stanowi dla nas żywą nadzieję, że i nam Pan Bóg uczyni wielkie rzeczy, włączając w poczet tych, którzy, jak Maryja, cieszą się darem szczęścia wiecznego.
Nie zapominajmy, że Matka Boża - choć została wyniesiona przez Boga wysoko - jest człowiekiem, jak my, a zatem to, co stało się Jej udziałem po śmierci, może stać się także udziałem każdego z nas. Prośmy zatem o Jej orędownictwo u Boga.